JEOLOJİK ZAMANLAR

Başlangıçta bir gaz kütlesi olan yerküre,zamanla soğuyarak ve çeşitli evreler geçirerek şimdiki
şeklini almıştır.
Bilim adamları radyoaktif yöntemlerle dünyanın yaşını yaklaşık 5 milyar yıl olduğunu tahmin etmektedirler.
Yerkürenin oluşumunu ve yerkabuğunun yapısını araştıran bilim dalına jeoloji denir.Bu bilim dalı ile uğraşan bilim adamlarına da jeolog denir.
Yerkürenin oluşmaya başladığı andan günümüze kadar geçirdiği evrelerin her birine jeolojik zaman denir.Jeolojik zamanlar yeryüzünün görünüm ve yaşayan canlı türleri bakımından birbirinden tamamen farklı evrelerdir.Her jeolojik zamanda,yer hareketleri ve iklim bakımından önemli değişik-
likler olmuştur.Bu değişmelere bağlı olarak her devirde yaşayan hayvan ve bitki türleri değişmiştir.
Jeolojik zamanlar hakkındaki bilgiler,yer kabuğunu oluşturan taş ve kayaların değişimi ile bunlar arasında bulunan fosiller incelenerek elde edilmiştir.

İlkel Zaman(Prekambriyen devre):
3,5 milyar yıl sürdüğü tahmin edilen bu zamanda dünya oluşumunu tamamlamıştır.Bu dönem
de kıtaların bir arada olduğu tahmin edilmektedir.İlkel zamanın sonlarına doğru denizlerde bakteriler,
algler ve ilkel deniz canlıları ortaya çıkmıştır

Birinci Zaman(Paleozoik):
350-400 milyon yıl sürmüştür.İlkel canlıların oluşması devam etmiş,oluşan canlılar denizler-
de yaşamlarını sürdürmüşlerdir.Daha sonra yaşam,denizlerin yanındaki karalarda başlamıştır.İklim sıcak ve bol yağışlıdır.Dev eğrelti otları ve atkuyrukları bu dönemde yaşamışlardır.Bu bitki topluluk-
ları,tortullaşma sonucu yüksek basınç altında kalarak çok uzun bir sürede kömürleşmişlerdir.Günü-
müzde işletilen taş kömürü yatakları bu şekilde oluşmuştur.Zonguldak’taki kömür havzası bu dönem
de meydana gelmiştir.

İkinci Zaman(Mezozoik):
150-200 milyon yıl sürmüştür.Daha önce toplu halde bulunan karalar,bu dönemin sonunda bölünmeye(parçalanmaya) başlamıştır.Bu parçaların kayması ile kara ve denizlerin dağılışı zamanı-
mızdaki görünümüne yaklaşmıştır.Sürüngen hayvanlar,dinazorlar bu dönemde ortaya çıkmıştır.Döne
min sonunda dinazorların nesilleri tükenmiştir.Ayrıca diğer sürüngenler,bitkiler,böcekler bu zamanın sonuna doğru büyük gelişme göstermiş,kuşlar da ilk defa bu dönemde ortaya çıkmıştır.Yurdumuzda Amasya,Bolu,Balıkesir ve Eskişehir civarlarında ikinci zamana ait fosiller bulunmuştur

Üçüncü Zaman
70 milyon yıl sürmüştür.Şiddetli volkanik olaylar,Alp kıvrımlarının oluşumu,Atlas ve Hint okyanuslarının belirmesi bu zamanda olmuştur.Türkiye’deki birçok sıradağ da üçüncü zamanda oluş-
muştur.Zamanın sonlarına doğru,bugün Türkiye’nin bulunduğu arazi bütünüyle yükselmeye başla-
mıştır.
Bu dönemde şimdiki hayvan ve bitki türleri ortaya çıkmıştır.Canlılar zamanla çeşitli değişik-
likler geçirerek günümüze kadar gelmişlerdir.Linyit,petrol,tuz yatakları bu dönemde oluşmuştur.
Dördüncü Zaman:
Jeolojik zamanların sonuncusu olup 2 milyon yıldır sürmektedir.Dönemin başlarında iklimde şiddetli soğuma olmuş,dünya buzul çağını yaşamıştır.Kuzey yarım kürede özellikle Kuzey Avrupada yaygın buzullaşma görülmüştür.İstanbul ve Çanakkale boğazları ile Ege Denizi,Doğu ve İç Anadolu bölgelerindeki volkanların birçoğu bu dönemde oluşmuştur.İnsanın ortaya çıkışı da dördüncü zamana
rastlar.